Hướng dẫn xây dựng bài giảng số tiểu học

“Mục tiêu bài học” là phát biểu về những gì học sinh phải chỉ ra, phải thể hiện, phải làm được sau bài học. Mục tiêu dạy học cần được viết dưới góc độ người học để nhấn mạnh kết quả cuối cùng của bài dạy là ở phía học sinh chứ không phải ở phía giáo viên. “

Cùng với nội dung, phương pháp, mục tiêu bài học chính là những thành tố quan trọng không thể thiếu và có quan hệ chặt chẽ với nhau trong quá trình dạy học. Đặt mục tiêu bài học đúng sẽ giúp giáo viên tổ chức hoạt động, sử dụng phương pháp và phương tiện dạy học… một cách phù hợp để đạt được các mục tiêu đặt ra. Việc xác định không đúng hoặc không rõ ràng mục tiêu bài giảng thì giáo viên sẽ rất khó mà triển khai một bài giảng hiệu quả. Giáo viên và học sinh dễ lạc “vào rừng” mà không biết lối ra. Vì vậy, viết đúng mục tiêu bài học mang ý nghĩa quan trọng cho bài giảng của thầy cô.

Giai đoạn 1. Chuẩn bị

Trong giai đoạn này cần thực hiện 3 nhiệm vụ: Thu hút sự chú ý, Nêu ra mục tiêu của bài học và Khuyến khích nhớ lại/tái hiện bài cũ/kiến thức học gần đây.

Thu hút sự chú ý:  Cần sử dụng nhiều phương tiện truyền thông có thể có hiệu quả, nhưng nên thận trọng vì người học có thể trở nên nhàm chán hoặc lo sợ; Chú trọng liên kết những vấn đề trong hướng dẫn tới thế giới thực  và tạo các cơ hội tốt cho các hoạt động tương tác.

Nêu ra mục tiêu của bài học :  Diễn tả các mục tiêu rõ ràng nhất đến mức có thể, vì đặc trưng của giải pháphọc trực tuyến là tự quản lý. Mục tiêu phải diễn đạt được học viên nên đạt những kỹ năng/năng lực cơ bản và điều kiện để đạt mục tiêu đề ra (điều kiện, kỹ năng máy tính,…).

Khuyến khích nhớ lại/tái hiện:  Chỉ ra những nội dung cần được ôn tập cho người học;  cần tiếp tục kế thừacác bài học  trước.

Giai đoạn 2. Hướng dẫn học tập và thực hành

Giai đoạn này cần phải: Sử dụng phương tiện truyền thông theo cách thực sự có ý nghĩa; Hướng dẫn học tậpvà Khuyến khích thực hành.

Sử dụng phương tiện truyền thông theo cách thực sự có ý nghĩa: Không bắt buộc học viên đọc các tài liệu mà họ đã hiểu /được học ở mô đun trước;  Đưa ra những hướng dẫn có thể dự đoán được và cho phép người học tiếp tục kiểm soát quá trình học tập của họ.

Hướng dẫn học tập: Nên sẵn có 1 người hướng dẫn học tập (qua email, chat,…) ; hướng dẫn cần  rõ ràng, hỗ trợ hiệu quả cho học tập.

Khuyến khích thực hành: Hầu hết hệ thống truyền tải của học trực tuyến đều là các dạng câu hỏi dựa trên máy tính (lựa chọn nhiều phương án,mô phỏng). Hướng thực hành trên máy tính gắn liền với những yêu cầu đối với người học trong công việc thực tế.

Giai đoạn 3. Phản hồi, đánh giá

Giai đoạn này cần đưa ra Câu hỏi hướng dẫn; Đánh giá thực hành và Nâng cao khả năng ghi nhớ của người học.

Câu hỏi hướng dẫn: Dự đoán các câu trả lời không chính xác; Nêu cụ thể tất cả các phản hồi của người hướng dẫn (Không chỉ đơn giản là: “làm rất tốt” hoặc “làm lại” ); Tránh làm giảm tập trung của người học bằng những phần thưởng điện tử, điều này sẽ làm chậm tốc độ học tập.

Đánh giá thực hành:  Do máy tính là công cụ đánh giá nên các câu hỏi phải được thiết kế rõ ràng để không có sự nhầm lẫn khi  trả lời;  có các  gợi ý “bước tiếp theo” dựa trên kết quả  và chắc chắn rằng người học biết chính xác mong đợi của mình là gì.

Nâng cao khả năng ghi nhớ: Nhấn mạnh “công việc thực tế” của người học rất quan trọng trong thiết kế nội dung; Thông báo với người học về người/địa chỉ liên hệ để họ có thể tìm kiếm thêm thông tin hoặc giúp đỡ.

Xây dựng tài liệu cho bài giảng

Khi tài liệu được xây dựng có thể được tìm kiếm trên mạng, các phần mềm dạy học hoặc có thể tự tạo ra,... Đảm bảo chất lượng, đầy đủ nội dung và có tính thẩm mỹ cao. Thu thập đầy đủ, chi tiết dữ liệu giúp cho quá trình thực hiện thiết kế bài giảng điện tử E-Learning dễ dàng thực hiện.

Sau khi tất cả các tài liệu cần thiết đã được thu thập cho bài giảng E-Learning, việc này nên được tổ chức lại trong một thư viện tài liệu, tức là nên tạo một cây thư mục sao cho hợp lý. Một cây thư mục tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm. Giúp việc tìm kiếm thông tin nhanh chóng và liên kết bài giảng với các tệp âm thanh và video clip bằng cách sao chép bài giảng từ đơn vị này sang đơn vị khác hoặc từ máy tính này sang máy tính khác.

Xây dựng kịch bản giảng dạy

Cần thực hiện bài bản, chi biết và tuân thủ các nguyên tắc của bộ GD&ĐT , nội dung đầy đủ, đảm bảo mục tiêu bài học đủ các kiến thức cho quá trình đào tạo trực tuyến
Các bước thực hiện trong nhiệm vụ dạy học: Xây dựng được các bước dạy học, xây dựng sự tương tác giữa người dạy và học viên, xây dựng các câu hỏi tương tác, sắp xếp các bước lại thành quá trình hoàn thiện.